Unha música culta coa carga emocional dun berro de combate.  A esa definición, que asina Ted Goia en The History of Jazz (da que hai tradución ao castelán en Fondo de cultura económica), e a moitas outras responde o jazz.  Probablemente non haxa outra música que case  ao tempo e tan ben os principios da arte dos artistas e as quimeras da arte popular. Poucas músicas coma o jazz con tanta capacidade de integrarse e mesturarse coas músicas de todo o mundo.

Aínda que fiado cos grandes nomes do xénero: Armstrong, Ellington, Parker, Davis…este libro serve coma introdución e algo máis; párase nas biografías e recomenda unha discografía básica na que están todos e asómanse os que faltan: As sesións en directo no Village Vanguard de Bill Evans, con Scott LaFaro e Paul Motian (se sempre che gustou o piano de jazz mais nunca soubeche por onde comezar…); os estralos impresionistas de Coltrane en A love supreme, o menos é máis no jazz modal de Miles Davis en Kind of blue…de todo houbo desde os tempos de Sidney Bechet, e o que queda!

Miles Davis

A monumetal biografía de Miles Davis que Ian Carr publicou en 1982 (e revisou anos despois) segue a ser unha cita obrigada para saber dun dos músicos máis interesantes de tódalas músicas e de tódolos tempos.

Miles transcendeu o jazz mesmo para conformalo desde os seus inicios como trompetista do grupo de Charlie “Bird” Parker.  A súa perpetua procura de novos camiños o fan aparecer sempre no momento preciso: cool, bebop, fussion..aí estaba el para levar o facho. A súa carreira é en si mesma o signo dos tempos nos que se desenvolveu.  Parafraseando a Woody Allen, a arte contemporánea é coma os tiburóns: sempre ten que ir hacia adiante.  E así foi a traxectoria de Miles Davis.  Deixándonos de paso discos inesquecibles: Milestones, Porgy and Bess, Kind of blue (do que agora conmemórase o seu 50 aniversario), Sketches from Spain, In a silent way, Bitches brew, Tutu…5 décadas de compromiso, creatividade e risco, sempre ao límite. Cos seus altos e baixos, claro.

A biografía de Ian Carr é unha biografía para iniciados. Non fuxe de tecnicismos cando considera que é necesario deterse “na maquinaria” do asunto e o libro péchase cun amplo desplegue de apéndices onde non faltan as transcricións dalgúns dos solos máis famosos de Miles.  Este é un libro que se le, mais tamén é un libro que se escoita.

Xunto ao trompetista de East St. Louis desfilan os músicos cos que compartiu andaina.  E aquí a lista xa é para cair de cu: Ademáis de Bird, xa mencionado, temos a Dizzy Gillespie, Max Roach, John Coltrane, Cannonball Adderley, Gil Evans, Paul Chambers, Bill Evans (o pianista), Jimmy Cobb, Herbie Hancock, Wayne Shorter, Dave Holland, Joe Zawinul, Chick Corea, Bill Evans (o saxofonista), John McLaughlin, Keith Jarret, John Scofield…moitos uns perfectos descoñecidos cando Miles reparou na súa valía.

Como mostra, un video histórico: “So what”